BERGAMBACHT

 



                        Bergambacht

  

Het oorspronkelijke dorp Bergambacht was gesticht op een zandheuvel die boven het omringende veenpakket uitstak. Aan deze hoge ligging dankte het zijn naam. In de Krimpenerwaard komen diverse van dergelijke heuvels of 'donken' voor. De grootschalige ontginning van de Krimpenerwaard begon in de 11e eeuw en vond aanvankelijk voornamelijk plaats vanaf de rivieroevers. De ontwikkeling van de gebieden meer landinwaarts kwam pas een eeuw later opgang. Vermoedelijk dateert de stichting van Bergambacht ook uit die tijd. Het bestaan van de plaatselijke kapel of kerk wordt het eerst vermeld in de 13e eeuw. Dit bouwwerk werd in 1512 door de Gelderse troepen verwoest. Ook het grootste deel van het dorp werd toen in de as gelegd. Het dorp werd snel herbouwd en ook verrees er spoedig een nieuw kerkgebouw.

  


Nabij het dorp stond van oudsher een versterkt huis dat net als het dorp op een zandbult was gelegen. Dit gebouw met bijbehorende landerijen vormde de heerlijkheid 's-Heeraartsberg. Het ‘kasteel’ werd in de 17e eeuw door nieuw statig huis vervangen dat begin 20e eeuw is gesloopt.

Landbouw en veeteelt waren door de eeuwen heen de belangrijkste middelen van bestaan waarbij vanaf de 16e eeuw een bijzondere plaats was weggelegd voor de hennepteelt.

 


Geschiedenis

 

De gemeentenaam Bergambacht ontstond uit de naam van de heer Van den Berg, die bezitter was van dit ambacht. Door de aanduiding 'ambacht' toe te voegen aan zijn geslachtsnaam ontstond de naam Bergambacht. Omstreeks 1250 bouwde hij het slot 's-Heeraartsberg, genoemd naar zijn zoon Aernout of Arend. In 1321 stierf het geslacht Van den Berg uit en beleende graaf van Holland het slot, het dorp en de landerijen aan zijn goede vriend Jan van Arkel. Later kwam het landgoed in het bezit van de echtgenoot van Jacoba van Beieren, de heer Van Vliet te Oudewater. Bergambacht is al in de 13e eeuw ontstaan. Boven het vlakke veld van de Krimpenerwaard lag een heuvel die nu nog steeds het hoogste punt van het dorp en de Krimpenerwaard is. Deze 'berg' loopt af richting het noorden. Maar hij was hoog genoeg om de inwoners de beschermen tegen de overstromingen van de rivier de Lek die op een kilometer afstand stroomt. Het is dan ook geen wonder dat zich hier al vroeg jagers en vissers vestigden, die zich later gingen toeleggen op de veeteelt en landbouw.

Uit oude verhalen die over Bergambacht en haar historie zijn geschreven is gebleken dat er al in 1280 een kapel op de heuvel heeft gestaan, op dezelfde plek waar nu de N.H. kerk staat. De kapel werd gebruikt door de buren, de Schoonhovenaren. In die tijd heette Bergambacht nog Alingerparochie. De naam Alingerparochie is vermoedelijk de oudste naam waaronder Bergambacht bekend staat. Het betekent waarschijnlijk vreemde wijk of buurt. De oorsprong van deze naam is niet bekend.

Uit een handvest dat is uitgegeven door Jan van Henegouwen, heer van Beaumond, waarin ‘Berg-Ambagt’, Schoonhoven en Stolwijk schatvrij verklaard worden op ‘De zondag na St. Nicolaas Dag, in den jaare 1323’ kunnen we wel aannemen dat Bergambacht in die tijd al een redelijke omvang moet hebben gehad.

Omstreeks 1513 is het dorp samen met de kerk door de 'Gelderschen’ verwoest. Ook het slot werd hierbij verwoest. Rond 1610 werd het weer herbouwd door Willem van Zuijlen van Nijeveld. In 1909 werd het afgebroken. Op dezelfde plaats staat nu de boerderij ‘Het Slot’.

Ondertussen groeide Bergambacht door naar 166 huizen in 1632. In het jaar 1732 waren dat er inmiddels 208 en was er een korenmolen, omdat het dorp in goede staat verkeerde en een zekere groei doormaakte. In 1795 bedroeg de bevolking van Berg-Ambagt en 's-Heer-Aartsberg samen 1137 mensen. In 1840 telde men in de kom van het dorp Bergambacht 100 huizen en 640 inwoners. En zo is het dorp verder uitgegroeid tot wat het nu is. 

 

Bron: Wikipedia 


Maak jouw eigen website met JouwWeb